جوراب واریس یا جوراب ساپورت به جوراب هایی اطلاق می شود که به گردش جریان خون در پاها کمک می‌کنند. تورم پاها می تواند با پوشیدن جوراب های واریس درمان و پیشگیری شود. این جوراب ها در اندازه های مختلف (تا زانو، بالای زانو و به صورت جوراب شلواری) موجود است. در اکثر افراد جوراب های واریس تا زانو کافی است. گاهی اوقات جوراب های واریس باعث تحریک پوستی یا درد می شود. اگر چه انتخاب سایز مناسب جوراب از این عوارض کم می کند.

چرا باید جوراب واریس بپوشم؟

این جوراب باعث بالا راندن خون در پاها و بهبود خستگی و متورم شدن پاها و کاهش رگ های واریسی می‌شود. اگر شما دارای شرایط زیر و یا مبتلا به علائم زیر باشید، ممکن است پزشکتان از شما بخواهد که جوراب واریس بپوشید:

• درد و تورم و احساس سنگینی در پاها
• جلوگیری از لخته شدن خون به خصوص پس از جراحی که شما کمتر فعالیت دارید.
• بیماران نیازمند به حالت استراحت مطلق
• زنانی که قرص پیشگیری از بارداری مصرف می کنند و یا تحت هورمون درمانی قرار دارند.
• زنان باردار با سابقه خانوادگی DVT (لخته شدن خون در وریدهای عمقی)

آیا استفاده از جوراب واریس می تواند برای من ضرر داشته باشد؟

به طور معمول استفاده از جوراب واریس حس سبکی و راحتی را در پاها ایجاد می کند و برای استفاده از آن عوارض جانبی خاصی گزارش نشده است. ولی بعضی از افراد بایستی از استفاده از جوراب واریس اجتناب کنند، در واقع استفاده از جوراب واریس می تواند مشکلات آنها را تشدید و سلامتیشان را تهدید کند.

• مبتلایان به نوروپاتی محیطی و یا هر شرایطی که حس پوست کاهش یافته باشد. نمونه بارز این افراد، بیماران مبتلا به دیابت هستند.
• مبتلایان به بیماری های شریان های محیطی و یا افراد با سابقه جراحی عروق که باید با احتیاط و مشورت پزشک اقدام به پوشیدن جوراب کنند.
• در صورت وجود هرگونه عفونت و التهاب پوستی، تورم بسیار شدید در پاها سابقه بیماری پیشرفته قلبی وریدی نیز بایستی مشاوره پزشک قبل از پوشیدن جوراب واریس به عمل آید.
• در صورتی که برای اولین بار می خواهید از جوراب واریس درمانی استفاده کنید و یا به استفاده از جوراب واریس عادت ندارید به شما توصیه می شود، ابتدا از جوراب های پیشگیری با فشار کمتر استفاده کنید و پس از عادت کردن به آن ها جوراب ها با فشار بیشتر را امتحان کنید.

 چگونه جوراب واریس مناسب را انتخاب و خریداری کنم؟

• اگر به لاتکس (پلاستیک) حساسیت دارید، جوراب هایی بخرید که فاقد آن باشند.
• در خصوص بلندی جوراب واریس ( تا زانو ، تا بالای زانو و یا جوراب شلواری ) از پزشکتان سوال کنید.
• در خصوص فشار مناسبی که نیاز است جوراب واریس شما داشته باشد از پزشکتان سوال کنید. جوراب های واریس با فشار کم قابل خریداری در داروخانه ها بدون نیاز به نسخه پزشک است؛ اما اگر دچار ورم متوسط یا شدید هستید و یا دچار زخم در پاها هستید، جوراب های خاصی می بایست برای شما تجویز شود و نیاز به نسخه پزشک دارید.
• جوراب با سایز مناسب پای شما با اندازه گیری های متعدد در نقاط مختلف پا توسط پرستارتان مشخص می شود.
• جوراب های سفید رنگی که به عنوان جوراب ضد آمبولی در بیمارستان ها به شما داده می شود معمولاً فشار کافی نداشته و برای درمان ادم کافی نیست.
• هنگام تهیه جوراب حتما به استاندارد بودن آن دقت کنید.

روش اندازه گیری و تعیین سایز جوراب فشاری به چه شکلی است؟

نحوه اندازه گیری، جدول سایز بندی و تعیین سایز نهایی بسته به شرکت های تولید کننده جوراب واریس تا حدودی متفاوت است ولی معمولا نیاز به اندازه گیری دور مچ پا، دور عضله ساق پا از پهن ترین قسمت و دور ران در پهن ترین قسمت می باشد. بهتر است اندازه گیری صبح ها ، انجام شود.عمر جوراب واریس 3 ماه الی 6 ماه است. بهتر است پس از 3 تا 6 ماه، عروق پا ارزیابی شده و سایز و نوع جوراب ، مجددا بر طبق صلاحدید پزشک معالجتان تعیین شود.

چگونه از جوراب واریس خریداری شده استفاده کنم؟

• جوراب را قبل از پوشیدن برای اولین بار، بشویید تا سفتی آن کمتر شود و راحت تر بتوانید بپوشید.
• جوراب را در اولین فرصت بعد از بیدار شدن از خواب، در همان رخت خواب بپوشید.
• اگر فرصت این کار را صبح اول وقت نداشتید، قبل از پوشیدن جوراب 20 تا 30 دقیقه پاها را بالاتر از سطح قلب قرار دهید و سپس جوراب را بپوشید.
• در حین پوشیدن جوراب، روی صندلی با پشتی محکم بنشینید. (روی تخت ننشینید.)
• گاهی اوقات پوشیدن جوراب های نازک زنانه زیر جوراب واریس ، پوشیدن جوراب واریس را راحت تر می کند.
• گاهی اوقات مصرف پودر روی پاها قبل از پوشیدن جوراب واریس، کار را راحت تر می کند.

چگونه جوراب واریس را بپوشم؟

• در هر جوراب واریس ، یک قسمت از جنس ساتن قرار دارند ابتدا باید قسمت ساتنی را بپوشید.
• یک دستتان را به داخل جوراب ببرید و سمت پاشنه را بین دو انگشت نگه دارید و سپس جوراب را تا قسمت پاشنه به پشت برگردانید ، به نحوی که پاشنه جوراب قابل رویت باشد؛ از همین محل، پا را وارد جوراب کنید.
• تا حد امکان دهانه جوراب را با دستتان باز نگه دارید.
• جوراب را از قسمت بالا برگردانده و تا ساق پا بالا بکشید.
• دقت کنید حتماً باید چین و چروک های جوراب را با دست صاف کرده تا جوراب به صورت صاف و یکدست و بدون پیچ خوردگی روی پای شما قرار گیرد.
• در انتها ساتن را از نوک پا بیرون بکشید.

هیچگاه جوراب واریس را مانند یک جوراب معمولی نپوشید. این کار ضمن آسیب به عروق شما به جوراب نیز آسیب رسانده و جوراب کارایی لازم را از دست می دهد.  دقت داشته باشید که جوراب را به صورت صحیح هم خارج کنید:

• برای این کار ابتدا قسمت بالای جوراب را به آرامی به سمت پایین بکشید.
• جوراب را از پاشنه رد کرده و سپس پاشنه جوراب را به آرامی از روی پاشنه پا رد کنید.
• در انتها جوراب را از نوک پا خارج کرده و آن را در حالت صاف نگه داری می کنیم.

هنگام استفاده از جوراب واریس مواظب باشید تا با اشیا تیز و برنده و یا ناخن تماس پیدا نکند. بروز پارگی یا در رفتگی باعث از بین رفتن خواص درمانی جوراب واریس می شود.

چگونه به پوشیدن جوراب واریس عادت کنم؟ خوب نمی توانم راه بروم.

اثرات مفید جوراب در صورت استفاده مداوم مشخص می شود. در شروع استفاده از جوراب به چند هفته زمان نیاز دارید تا کاملاً به جوراب عادت کنید. پس از عادت کردن وقتی اثرات خوب آن مانند رفع خستگی پاها، رفع ورم در پایان روز و احساس سبکی در پاها را تجربه نمودید، دیگر حاضر نخواهید شد جورابتان را کنار بگذارید. جوراب را در تمام طول روز استفاده کنید و توصیه میشود قبل از شروع فعالیت های روزانه (صبح ها) جوراب را بپوشید. استفاده از جوراب در زمان خواب (شب ها) توصیه نمی شود، مگر این که پزشکتان به شما استفاده در شب هنگام را توصیه کرده باشد.

‌چگونه جوراب واریس را تمیز کنم؟

به دلیل حساسیت بافت و الیاف به کار رفته در جوراب واریس بایستی جوراب به دقت نگهداری شود تا دوام جوراب را به حداکثر برسانیم.

• مرطوب کردن پوست با کرم جوراب واریس را کثیف می کند. اگر روزی مجبور به استفاده از کرم شدید، حتماً جوراب را در پایان روز بشویید.
• جوراب واریس می بایست در آب سرد با دست و شامپو بچه شسته شود. برای بالا بردن عمر جوراب آنها را چنگ نزنید و بیش از حد فشار ندهید و یا با آب سرد و مقدار کمی پودر رخت شویی در ماشین لباسشویی بشویید.
• جوراب ها را با نور مستقیم آفتاب و منبع حرارتی مانند رادیاتور بخاری خشک نکنید.
• جوراب ها را آویزان کنید تا خشک شوند. آن ها را در ماشین لباسشویی و خشک کن، خشک نکنید. بهتر است آن ها را روی سطح صاف پهن کنید و اجازه دهید تا خشک شود.
• حداقل دو جفت جوراب بخرید تا بتوانید همیشه جوراب تمیز داشته باشید.
• اگر نتوانستید جوراب ها را بپوشید، با پزشک یا پرستارتان تماس بگیرید تا بتوانند به شما کمک کنند.